Như chúng ta đã biết với quân số vài chục ngàn gồm cả Lục Quân, Không Quân và Lính Thủy đánh bộ tại Nam Hàn và Nhật Bản, Hoa Kỳ đã duy trì một lực lượng đáng kể tại Châu Á Thái Bình Dương. Ngày nay cộng thêm quân số 2500 Lính Thủy đánh bộ tại Úc, Hoa Kỳ sẽ tiếp cận Biển Đông một cách nhanh chóng và hiệu quả. Ngoài ra, tại Úc, Hoa Kỳ sẽ thành lập một trung tâm huấn luyện binh sĩ cũng như chuyên viên quân sự cho các nước đồng minh trong khu vực Thái Bình Dương. Theo nhận định của các nhà bình luận, chiến lược của Hoa Kỳ tại Châu Á Thái Bình Dương là tạo thành hành lang nhằm chận đứng ý đồ bành trướng của Trung Quốc, hành động nầy cũng giống như tại Trung Đông, Hoa Kỳ đã thiết lập một hàng rào cản tại các quốc gia trong khối Ả rập, chống trả lại sự bành trướng nguyên tử của Iran. Cũng tương tự như thế, tại các quốc gia trong khối NATO Hoa Kỳ cũng thiết lập những dàn chống hỏa tiễn tên lửa từ Iran, gây nên sự tranh cải giữa điện Cẩm Linh và Bạch cung.  

Dưới một góc độ bình thường, một điểm son khác cho chính quyền Hoa Thịnh Đốn là sau nhiều ngày công du Á Châu của Ngoại trưởng Hoa Kỳ, bà Clinton đã tái khẳng định vai trò của họ, Nhất là sau hơn 5 thập niên, nhờ các nỗ lực vận động và đường lối ngoại giao mềm dẽo, đôi khi cứng rắn….. một thành quả lớn là Miến Điện từ một quốc gia thân Trung Quốc, không có dân chủ nay đã ngã về phía Hoa Kỳ. Đậm nét hơn trong 9 ngày tại Á châu, Tổng thống Obama đã xác định sự trở lại của Hoa Kỳ tại Châu Á Thái Bình Dương là một việc cần thiết để đáp ứng nhu cầu, trong đó lợi ích kinh tế được ông nhắc nhở như một ưu tiên hàng đầu. Sau đó vấn đề nhân quyền, chính phủ Miến Điện đã đáp lại lời kêu gọi của Hoa Kỳ bằng cách trao trả tự do cho lãnh đạo phe dân chủ bà Aung San Suu Kyi.

Tiếp theo là vấn đề tiền tệ và an ninh khu vực. Về tiền tệ, Trung Quốc chỉ hứa nhiều hơn là hẹn, và những lời hứa của Trung Quốc về việc nâng hối đoái đồng Nhân dân tệ chỉ là ảo nhiều hơn thực. Riêng trên bình diện quân sự, Hoa Kỳ đã lập được một vòng vây mà Trung Quốc đang nằm trong bát quái trận đồ của Ngũ Giác Đài. Chúng ta nhìn kỹ, từ Đài Loan, Miến Điện, Nam Hàn, Nhật Bản, Phi Luật Tân, Thái Lan..

Riêng Ấn Độ đã kề vai gánh phần cho Hoa Kỳ qua hình thức giúp đỡ Việt Nam khai thác dầu hỏa tại thềm lục địa. Đây là hành động thách thức Trung Quốc. Nhất là những lời tuyên bố của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về Hoàng Sa, Trường Sa trong kỳ họp Quốc Hội vừa qua. Lời tuyên bố trước Quốc Hội là một minh xác trực tiếp của nhà nước VN về chủ quyền đối với Trung Quốc. Đây còn là một lời “tuyên chiến” cho dù hình thức chiến tranh hay hòa bình, được nhân dân cả nước hoan hô và ủng hộ. Dĩ nhiên, đàng sau lời tuyên bố trên chúng ta cũng thấy anh Ba Dũng đã có điểm dựa nào đó rồi? 

Trở lại vấn đề Hoa Kỳ, khi các nhà chiến lược Bạch Cung hoạch địch kế hoạch đối với Châu Á Thái Bình Dương, họ đã tiến đến việc thiết lập căn cứ quân sự tại Úc là một hành động ngăn chận mã lực quân sự của Bắc Kinh, hành động nầy trực tiếp đặt Bắc Kinh vào trường hợp nghiên cứu lại toàn bộ chiến lược trên Thái Bình Dương.

Thứ 2, Hoa Kỳ tiếp tục bán ra các loại tên lửa cùng tân trang những phản lực chiến đấu cho Đài Loan. Mặc dầu Trung Quốc phản đối.

Thứ 3, Hoa Kỳ hỗ trợ mạnh mẽ Phi Luật Tân (về lý thuyết) để đối đầu cùng Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông.

Thứ 4, Mặc nhiên làm ngơ các động thái quân sự của Ấn Độ tại Biển Đông.

Thứ 5, Tại diễn đàn Quốc hội Úc, Tổng thống Obama đã dành một phần bài phát biểu về tình hình an ninh chung khu vực Biển Đông, cùng các đối tác kinh tế giữa Úc và Mỹ. Phần còn lại Obama nói lên giá trị phẩm chất của con người. Về điểm nầy, ông đã nhắn gữi chung đến các quốc gia lân cận, đặc biệt Trung Quốc, Ông nói: “Khi chúng ta phát triễn kinh tế, chúng ta cần ghi nhớ sự liên hệ mật thiết giữa sự phát triễn và việc điều hành hiệu quả của nhà nước, chấp hành các quy định của pháp luật, sự minh bạch của các cấp chính quyền và sự bình đẳng của cơ quan tư pháp”. Đó chính là căn bản của phát triễn đòi hỏi mọi việc phải công bằng. Công bằng là vế thứ nhất mang lại trật tự cho xã hội, không bị phân biệt hay bè đảng. Tổng thống Obama nói tiếp:” Vì lịch sử đã chứng minh rằng, qua quá trình lâu dài, dân chủ và phát triễn kinh tế luôn luôn đồng hành. Thịnh vượng mà không có tự do dân chủ thì chỉ là hình thức khác của sự nghèo đói”.

Từ những nguyên tắc dân chủ và quyền tự do, Tổng thống Obama đã nhắc lại việc bà Aung San Suu Kyi hoàn toàn được tự do. Và nếu Miến Điện muốn phát triễn và tiến gần với thế giới bên ngoài kể cả Hoa Kỳ, con đường duy nhất và yếu tố ắc có và đủ, chính phủ của họ phải thực thi những nguyên tắc nhân quyền. “Đây là con đường tương lai mà chúng tôi theo đuổi trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương - an ninh, thịnh vượng và phẩm giá nhân quyền cho tất cả mọi người trong khu vực. Đó là những điều mà chúng tôi đứng ra tranh đấu. Đó là bản chất của người Mỹ chúng tôi”.

Không úp mở, rất rõ ràng, ngoại trừ vấn đề an ninh cùng Úc đối đầu với Trung Quốc, Tổng thống Obama còn kêu gọi nhân quyền trên toàn khu vực châu Á. Điều nầy còn là lời nhắn gửi đến người dân Trung Quốc, như Hoa Kỳ đã từng gửi những tín hiệu nhân quyền đến Ai cập, Lybia, Syria v.v.. phải chăng Bạch Cung đang tìm kiếm một Thiên An Môn thứ 2 tại Trung Quốc trong những ngày tới?

Về phía Bắc Kinh, nhìn thấy ảnh hưởng của Hoa Kỳ tại Châu Á Thái Bình Dương mỗi ngày một lớn mạnh. Sự lớn mạnh của Hoa Kỳ sẽ thâu ngắn tham vọng của Trung Quốc trên bán đảo nầy. Tuy nhiên, Trung Quốc không thể thoát ra ngoài ma trận do chiến lược Mỹ tạo ra, bởi vì thị trường Hoa Kỳ là đối tác lớn vào bậc nhất hiện nay. Cho nên mọi hành động chống trả của Bắc Kinh đều dè dặt nếu không muốn bị phá sản bởi quyết định trừng phạt Bach Cung. Để giảm bớt áp lực của Hoa Kỳ tại Châu Á Thái Bình Dương, Bắc Kinh lợi dụng những xung đột giữa Pakistan và Iran tạo nên khó khăn cho Hoa Kỳ. Kể cả việc chống lại kế họach trừng phạt Iran của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Đi xa hơn, Trung Quốc lại còn đưa tên Thiếu tướng Hải Quân Trương Thiệu Trung, giảng viên Đại học Quốc phòng tuyên bố sẵn sàng ủng hộ Iran một khi bị Do Thái và khối NATO tấn công, cho dù xảy ra Đại chiến thứ III.

Với những lời lẽ “ăn chưa no” của Dương Triệu Trung, chúng ta hy vọng rằng đây không phải là phát ngôn viên chính thức của Bắc Kinh. Bởi vì hơn ai hết, Bắc Kinh phải hiểu rằng hiện nay Hoa Kỳ có những loại bom nguyên tử mạnh gấp 7 lần quả bom đã thả tại Hiroshima và Nagasaki vào đệ nhị thế chiến. Nếu giả thuyết Đại chiến thứ III xảy ra như Dương Thiệu Trung thách thức và Trung Quốc mong muốn, liệu Bắc Kinh có khả năng tiếp nhận bao nhiêu quả bom nguyên tử của Hoa Kỳ để chấm dứt chiến tranh? Điều mà nhân loại sẽ không bao giờ muốn nhìn thấy lịch sử nguyên tử lặp lại trên bất cứ tình huống nào. Chúng ta cầu mong như thế!

Nói cho cùng, cho dù Bắc Kinh hành động hoặc thái độ thế nào chăng nữa cũng phải đối diện với sự thật. Sự thật là sự trở lại Á Châu Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, và sự hiện diện của lính Mỹ tại Úc Châu một cách vô thời hạn. Ấy là đáp số của bài toán mà Bắc Kinh không tiên liệu, thiếu đầu óc.